Η Πινακοθήκη
Η Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ είναι μουσείο νεοελληνικής τέχνης. Λειτουργεί στο Μέτσοβο του νομού Ιωαννίνων από τον Αύγουστο του 1988 και έχει σε μόνιμη έκθεση αντιπροσωπευτικά έργα των σημαντικότερων Ελλήνων ζωγράφων, χαρακτών και γλυπτών του 19ου και του 20ού αιώνα, όπως των Γύζη, Λύτρα, Βολανάκη, Ιακωβίδη, Παρθένη, Μαλέα, Γαλάνη, Μόραλη, Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Τέτση και πολλών ακόμα.
Η Πινακοθήκη ιδρύθηκε από τον Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα, ο οποίος από παλιά είχε στόχο τη δημιουργία μιας μικρής αλλά εκλεκτής Πινακοθήκης στον τόπο καταγωγής του. Βασικός κορμός της Συλλογής είναι τα 200 έργα Ελλήνων καλλιτεχνών 19ου και 20ού αιώνα που συνέλεξε ο ιδρυτής και δώρισε στο Ίδρυμα, μαζί με το σύγχρονο τριώροφο κτίριο που έκτισε ειδικά για να στεγάσει τη Συλλογή του. Το γεγονός ότι η Συλλογή δημιουργήθηκε εξαρχής με σκοπό την ίδρυση Πινακοθήκης καθορίζει ως ένα βαθμό και το μουσειακό χαρακτήρα της.
Το 1994 έγινε η επέκταση των κτιριακών εγκαταστάσεων και λειτούργησε η Νέα Πτέρυγα της Πινακοθήκης. Το κτίριο εκσυγχρονίστηκε, δημιουργήθηκαν νέοι εκθεσιακοί και βοηθητικοί χώροι και η συλλογή εμπλουτίστηκε σημαντικά. Το 1995 ξεκίνησε η λειτουργία του Παιδικού Εργαστηρίου της Πινακοθήκης και το 1997 εγκαινιάστηκε η Αίθουσα Δημητρίου Τσάμη που στεγάζει μια σημαντική ενότητα χαρακτικών και σχεδίων Ελλήνων δημιουργών της περιόδου 1920-1960.
Χάρη στην πολύτιμη δωρεά του του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, πρόσφατα ολοκληρώθηκαν όλα τα απαραίτητα έργα ανακατασκευής (αναβατόριο, εξωτερική και εσωτερική ράμπα, ανελκυστήρας, WC AμΕΑ), ώστε η Πινακοθήκη να μπορεί να υποδέχεται πλέον άτομα με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα.
To 2022 η Πινακοθήκη προστέθηκε στον κατάλογο των Αγνωρισμένων/Πιστοποιημένων Μουσείων της Ελληνικής επικράτειας και της απονεμήθηκε το σήμα "Αναγνωρισμένο Μουσείο" από το Υπουργείο Πολιτισμού, ύστερα από μια μακρόχρονη διαδικασία ελέγχων και τεχνικών προσαρμογών στις προδιαγραφές της πολιτείας.
Σήμερα, 30 χρόνια και πλέον από την ίδρυσή της, τα έργα της Συλλογής έχουν υπερδιπλασιαστεί σε αριθμό, ενώ οργανώνονται σε ετήσια βάση οι μεγάλες περιοδικές εκθέσεις και οι εκδηλώσεις της Πινακοθήκης. Το μουσείο αποτελεί πλέον πόλο έλξης για περίπου 20.000 επισκέπτες το χρόνο από όλη την Ελλάδα και για πολλά σχολεία της γύρω περιοχής.
Εκτός από τη Μόνιμη Έκθεση, διοργανώνονται περιοδικές εκθέσεις – θεματικές, αναδρομικές, ομαδικές ή άλλες ειδικότερου ενδιαφέροντος, με έργα που συγκεντρώνονται από άλλα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές της χώρας ή του εξωτερικού.
Άλλες δραστηριότητες περιλαμβάνουν την οργάνωση επιστημονικών συμποσίων, ημερίδων, ξεναγήσεων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δημιουργικών εργαστηρίων, ενώ το Εικαστικό εργαστήρι της Πινακοθήκης λειτουργεί σε τακτική βάση για τα παιδιά της περιοχής. Πλούσια είναι τέλος και η εκδοτική δραστηριότητα του μουσείου.
