Βάρκα Ελλήνων

Το έργο Βάρκα Ελλήνων απεικονίζει τη φυγή των κατοίκων της Πάργας από την πόλη τους, όταν το 1819 αυτή πουλήθηκε στον Αλή πασά από τους Άγγλους. Ο ξεριζωμός τους συγκλόνισε την Ευρώπη και με το θέμα ασχολήθηκαν πολλοί καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων και ο Lipparini, καθηγητής στην Ακαδημία των Καλών Τεχνών της Βενετίας και δάσκαλος του Διονύσιου Τσόκου, ο οποίος σπούδασε κοντά του ζωγραφική κατά την περίοδο 1844-1847. Το 1844 0 Lipparini εξέθεσε στη Βενετία τον πίνακα Una Barca di Greci (Βάρκα Ελλήνων). Το έργο της Πινακοθήκης Αβέρωφ αποτελεί επανάληψη αυτού του πίνακα από τον Τσόκο, στην οποία προχώρησε λόγω της μεγάλης απήχησης που γνώρισε το έργο του δασκάλου του. Το ότι η παραλλαγή αυτή φιλοτεχνήθηκε από τον Τσόκο στα χρόνια της μαθητείας του κοντά στον Lipparini επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι το έργο βρέθηκε και αγοράστηκε στην Ιταλία. Σε αυτό απεικονίζεται μία βάρκα γεμάτη φυγάδες –αγωνιστές, έναν ιερωμένο, μία γυναίκα– που παραδέρνει στα κύματα, ενώ κατευθύνεται προς την ξενιτιά. Ένα παλικάρι, όρθιο, αγκαλιάζει το κατάρτι και, κρατώντας τη σημαία, ατενίζει την πατρώα γη που εγκαταλείπει, ενώ ο καπετάνιος κρατά στιβαρά το τιμόνι. Παρόλο που ο Τσόκος επαναλαμβάνει τον εικονογραφικό τύπο του δασκάλου του και κινείται –όπως και εκείνος– στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής ιδεαλιστικής ζωγραφικής, αφήνει να διαφανούν τα βιώματά του και η συγκίνηση που ξεπηδά από τα πατριωτικά του αισθήματα, τα οποία τον οδηγούν σε μια συναισθηματική απόδοση, όπου κυριαρχεί το ρομαντικό στοιχείο.