Νεκρή φύση με φρούτα, π.1880
Ο γεννημένος στην Κεφαλονιά Νικόλαος Ξυδιάς, αρχικά ακολούθησε για τις σπουδές του τον ίδιο δρόμο που έπαιρναν οι συμπατριώτες του προς τη Βενετία και τη Ρώμη. Κατέληξε όμως στο Παρίσι, όπου εγκαταστάθηκε και έζησε περίπου 30 χρόνια, έχοντας έντονη καλλιτεχνική δραστηριότητα. Βαθιά επηρεασμένος από τη ζωγραφική της “Δεύτερης Αυτοκρατορίας” –η οποία εξέφραζε μια συνεχώς ανερχόμενη αστική τάξη– ασχολήθηκε με θέματα εμπνευσμένα από την αρχαιότητα. Άριστος κάτοχος μιας άρτιας τεχνικής και γνώσης, κινούμενος με άνεση στην ανώτερη κοινωνική τάξη, όπου ήταν ενταγμένος, φιλοτέχνησε και μεγάλο αριθμό προσωπογραφιών και νεκρών φύσεων, θέματα αγαπητά και οικεία στον κοινωνικό του χώρο.
Στο Νεκρή φύση με φρούτα ο καλλιτέχνης ακολουθεί τις τάσεις της γαλλικής ζωγραφικής, όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά την ανανέωση που επέφερε ο Chardin στην απεικόνιση του συγκεκριμένου θέματος. Ωστόσο, δεν απουσιάζουν από τους πίνακές του στοιχεία της φλαμανδικής και της ολλανδικής ζωγραφικής του 17ου και του 18ου αιώνα, η επίδραση της οποίας υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξη του είδους. Η επιμελημένη απόδοση με τη λεπτομερειακή απεικόνιση, η ιδιαίτερη προσοχή στις αντιθέσεις του φωτός και προπάντων η αρμονία στη διάταξη των αντικειμένων, προσδίδουν κομψότητα στην εικόνα ενώ τα αντικείμενα αποκτούν εσωτερική διάσταση, που αντιτάσσεται στη μεγαλοστομία και την εκζήτηση των φλαμανδικών νεκρών φύσεων ή στον άκρατο ρεαλισμό των ολλανδικών.
