Μέτσοβο, Μοναστήρι Αγίου Νικολάου
Ηπειρωτικής καταγωγής σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών κοντά στους Μαθιόπουλο, Αργυρό και Παρθένη. Το 1937 ίδρυσε καλλιτεχνικό φροντιστήριο στην Αθήνα και από το 1938 ως το 1941 εργάστηκε στο καλλιτεχνικό τμήμα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Την χρονιά εκείνη ίδρυσε μαζί με τη σύζυγό του Ιωάννα Μητσέα, επίσης ζωγράφο, σχολή ζωγραφικής στα Γιάννενα ενώ το 1946 διορίστηκε καθηγητής στο Κολλέγιο Αθηνών. Το 1960 πρωτοστάτησε στην οργάνωση στα Γιάννενα της Πινακοθήκης Νεοελληνικής τέχνης ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με τη μελέτη της βυζαντινής και λαϊκής τέχνης.
Ζωγράφος της σύγχρονης καθημερινής πραγματικότητας, ο Κώστας Μαλάμος απεικονίζει στα έργα του τη ζωή, την ιστορία, τα πάθη, τον περιβάλλοντα χώρο του ελληνικού λαού. Χωρίς ποτέ να απομακρύνεται από την παραστατική ζωγραφική και με κύριο εκφραστικό μέσο το χρώμα δημιουργεί μια τέχνη όπου συχνά η ρεαλιστική γραφή δεν είναι μια απλή καταγραφή του εξωτερικού κόσμου, αλλά καταλήγει σε προσπάθεια ερμηνείας του, προσδίδοντας εσωτερικό περιεχόμενο στο έργο του. Γύρω στο 1965, σε ένα μοναδικό συνδυασμό υπαιθρισμού και ρεαλιστικής γραφής, δημιουργεί τη σειρά των νεοκλασικών της Αθήνας. Η ελεύθερη ζωγραφική, η οποία δεν περιορίζεται από τη γεωμετρική διάταξη που επιβάλλει η αρχιτεκτονική, αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες του φωτός, ενώ η πιστότητα στην απόδοση τονίζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε κτίσματος, καθιστώντας τα “προσωπογραφικές” εικόνες. Με τη νεκρική σιωπή που τα περιβάλλει, αποπνέουν μεταφυσική διάθεση.
Τα έργα Μέτσοβο, Μοναστήρι Αγίου Νικολάου και Γιάννενα αποτελούν εικόνες από την αγαπημένη του Ήπειρο, τόπο καταγωγής του Μαλάμου, τον οποίο ποτέ δεν εγκατάλειψε, παρά τη μόνιμη εγκατάστασή του στην Αθήνα μετά το τέλος των σπουδών του στη Σχολή Καλών Τεχνών. Και τα δύο έργα ανήκουν στις δεκαετίες μετά το 1970, εποχή που έχει ήδη διαμορφωθεί τα χαρακτηριστικό του ύφος στην απόδοση ιδιαίτερα των κτισμάτων. Λουσμένο στο φως το Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, απεικονίζεται φωτεινό με διαβαθμίσεις του πράσινου στο γύρω χώρο και του μπεζ-καφέ στο κτίσμα. Με το θέμα, κομμένο σε πλάνο πολύ κοντά στο θεατή, και τη καθαρότητα της ρεαλιστικής του γραφής, παρά το ότι το λαμπερό φως καταργεί τις λεπτομέρειες, το μοναστήρι επιβάλλεται στο χώρο παρά την ταπεινότητα της κατασκευής του.